مصر و بندبازی محتاطانه در جنگ غزه
تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۹۷۵۴۴
فارسپلاس؛ دیگر رسانهها - نورنیوز نوشت: مصر تنها کشوری است که هم با غزه و هم اراضی اشغالی، مرز مشترک دارد و این موقعیت سبب شده قاهره همواره در معرض انتخابهای دشوار قرار بگیرد. مصر از سالها پیش روابط خود با حماس و رژیم اسرائیل را خارج از دو چارچوب «دوستی صمیمی» یا «دشمنیِ آشکار» تعریف و تنظیم کرده اما، شرایط منطقه سبب شده قاهره امروز فقط بین دو سناریوی «بد» و «بدتر» قدرت انتخاب داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وقتی گذرگاه رفح بهعنوان تنها مفر حیاتی باریکه غزه به روی پناهجویان فلسطینی بسته شد، این واقعیت از پشت صحنهی اتحادهای نمایشی جهان عرب پدیدار گشت که قاهره ترجیح داده با وجود نزدیکترین فاصله جغرافیایی به صحنه نبرد، دورتر از میدان بایستد و دامنه کنشگری خود را به عرصه دیپلماتیک محصور کند.
قاهره اگرچه در چهار دهه گذشته تلاش کرده به پیمان امنیتی خود و رژیم اسرائیل وفادار بماند، اما هیچگاه تلآویو را متحد خود ندانسته. البته این واقعیت بدان معنا نیست که حماس را در ردیف همپیمانان خود تلقی کند. تئوری مصر بعد از هفتم اکتبر این بود که با گشودن مرزهای مشترکش به روی یک طرف این نزاع، خود را درگیر بحرانی تمامعیار میکند که سناریست شماره یک آن، رژیم اسرائیل است. اما آیا امتناع مصر از پذیرفتن جنگزدههای غزه، جانبداری این کشور از حقانیت سرزمینی فلسطینیها تلقی شد؟
بازی دوگانه مصر در نپذیرفتن آوارگان فلسطینی
هیچ سوالی درباره مثلث مصر، غزه و رژیم اسرائیل، پاسخ یک کلمهای ندارد؛ بر این اساس اجتناب قاهره از بازنگهداشتن گذرگاه رفح، علاوه بر حساسیتهای منطقهای، ناظر به مولفههای دیگر ازجمله شرایط سیاسی و بازی قدرت در این کشور به شمار آمد. به ویژه که نزاع پیشبینینشده دو همسایه مصر و طوفان چند ماه گذشته، با انتخابات ریاستجمهوری و سومین حضور «عبدالفتاح السیسی» همزمان شد.
پیوند تنگاتنگ ایدئولوژیکی حماس با اخوانالمسلمین که در دوره کوتاهمدت ریاستجمهوری «محمد مرسی»، رئیسجمهور پیشین فرصت تنفسی موقت یافته بود، السیسی را ترغیب کرد تا تماشاگر بیاثر جنگ غزه باشد؛ به خصوص که او نگران بود سرازیرشدن فلسطینیان به مصر، به احیای دوباره اخوانیها منجر شده و این گروه حاشیهنشین در صحنه سیاسی مصر را به روی سن بازگرداند.
قاهره این گذاره را نیز مدنظر دارد که حضور ساکنان غزه در شبهجزیره سینا میتواند «بیبازگشت» باشد و رسیدگی دولت مصر به آنها را با توجه به شرایط اقتصادی این کشور ناممکن سازد؛ به ویژه که بحران اقتصادی شدید، تورم بیسابقه و کمبود ارز تا همینجا هم مشروعیت سیاسی السیسی را زیر سوال برده است.
انتخاب این گزینه از سوی مصر با این ریسک همراه بود که هم در داخل این کشور و هم جهان عرب، به قاهره به چشم همدست رژیم اسرائیل نگریسته شود که بازهم تبعات سنگینی برای مصر داشت؛ به همین دلیل قاهره تلاش کرد این برچسب را در میدانِ کمخطرترِ دیپلماسی از خود جدا کند.
دیپلماسی آرام و محتاطانه مصر
مواضع چندماه اخیر همسایه آفریقایی غزه حاکی از این است که مصر به دلیل شرایط داخلی همچنین پیمان صلحش با رژیم اسرائیل در نظر دارد قدرت مانور خود را به جای میدان در ساحت دیپلماسی تعریف کند. مصر معتقد است جنگ مردم غزه و رژیم اسرائیل باید در یک قاب واضح دیپلماتیک پایانبندی شود. طرح مصر اما ترجمهی عربیِ ایده آمریکاییها برای احیای حکومتِ تشکیلاتِ خودگردانِ فلسطین در نوار غزه بود که میخواست ساختار سیاسی غزه را با کرانه باختری همسو کند. طرحی که خیال قاهره را از سیاست کوچ اجباری آسوده میسازد. سوال اینجاست آیا این ژست شیک و دیپلماتیک برای کشورهای عرب منطقه به ویژه مردم فلسطین در فردای جنگ، به اندازه کافی دوستانه است؟
سیاست مصر؛ نه دوست و نه دشمن
پیشبینی اینکه فلسطینیها، اعراب و سایر کشورهای منطقه همچنین رژیم صهیونیستی بعد از پایان جنگ غزه چه دیدگاه و رفتاری نسبت به مصر داشته باشند، در منطقهای که هر ساعت آبستن تحولی تازه است، ممکن نیست؛ اما آنچه تا اینجای کار مشخص شده این است که مصر در چند ماه گذشته تلاش کرده بهجای ارزشهای ایدئولوژیک، منافع و امنیت ملی کوتاه مدت و میانمدت خود را درنظر داشته باشد. هر چند مصر تلاش دارد به حماس، رژیم اسرائیل، ایالات متحده و کشورهای منطقه نشان دهد «دیپماسی» را هم بهعنوان مشی و هم راهحل پیشنهادی برای پایان نزاع اخیر میداند، اما تا اینجای کار «دیپلماسی مصر» جز در چارچوب «واکنشهای محتاطانه» درک و دریافت نشده است.
جدا از اینکه خروجیِ سیاست پارادوکسیکال مصر در زمین غزه چه باشد و تا چه حد از سوی طرف های نزاع مورد استقبال قرار گیرد، واکنش این کشور به تحولات جاری در سرزمین همسایهاش نقش مهمی در جایگذاری آتی این کشور در معادلات سیال و شتابان منطقه خواهد داشت؛ دوره ای که در آن بیتردید دیگر از رواداری فلسطین در برابر سیاست اشغالگری تل آویو خبری نیست.
پایان پیام/ت
منبع: فارس
کلیدواژه: کشور مصر غزه نورنیوز رژیم اسرائیل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۹۷۵۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باقری: کلید برقراری ثبات و آرامش در منطقه توقف جنایات اسرائیل است
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران گفت کلید برقراری ثبات و آرامش در منطقه توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه است.
به گزارش ایسنا، «علی باقری» معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه و در نشست معاونان وزرای امور خارجه و نمایندگان ویژه کشورهای عضو گروه بریکس با موضوع بررسی تحولات منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، ایفای نقش این گروه برای توقف فوری جنایات رژیم صهیونیستی را خواستار شد و گفت «چگونگی و کیفیت نقشآفرینی تکتک کشورها و سازمانهای بینالمللی در رابطه با بحرانآفرینی های رژیم اسرائیل و موضعی که در این خصوص اتخاذ میکنند، مؤثر بوده و در تاریخ نیز ثبت و ضبط خواهد شد».
باقری در ادامه گفت: «از این رو، اعضای سازمان بریکس نیز میبایست اراده سیاسی و عملی خود را برای توقف کامل حملات به مردم و زیرساختهای غیرنظامی در نوار غزه، توقف فوری، کامل و پایدار حملات علیه غزه، ارسال سریع کمکهای بشردوستانه به ویژه مواد غذایی، تجهیزات پزشکی، دارو و درمان به سراسر نوار غزه و به میزان کافی، خروج کامل نظامیان اشغالگر از نوار غزه و کمک جامعه جهانی به بازسازی تخریبهای گسترده صورت گرفته در این منطقه را در اولویت فعالیتهای و اقدامات خود قرار دهند».
او با قدردانی از مواضع دولت آفریقای جنوبی در طرح دعوا علیه رژیم صهیونیستی نزد دیوان بینالمللی دادگستری به جهت ارتکاب جنایت نسلکشی، از کشورهای عضو بریکس خواست ضمن حمایت قاطع از این اقدام، راهکارهای حقوقی لازم برای فعالسازی دیوان کیفری بینالمللی برای رسیدگی به این جنایات را نیز در دستور کار خود قرار دهند.
معاون وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد که «تجربه ۲۰۰ روز گذشته جنایت و تجاوزگری رژیم صهیونیستی نشان داده است که ملت فلسطین از بین رفتنی نیست و مردم غزه ثابت کردهاند که در تقابل با بمب اسرائیلی، این کودک فلسطینی است که برنده است».
باقری کلید برقراری ثبات و آرامش در منطقه از لبنان گرفته تا عراق و دریای سرخ را توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم بیدفاع و بیپناه غزه خواند.
حضور باقری در نشست معاونان وزرای خارجه بریکساو در ادامه گفت: «در برهه کنونی، تمرکز ما باید بر روی دستیابی به توقف کامل و پایدار حملات رژیم صهیونیستی برای کاهش فاجعه انسانی در نوار غزه و گسترش ارسال کمکهای بشردوستانه بینالمللی به داخل غزه و حمایت قاطع از فعالیت سازمانهای بشردوستانه به ویژه آنروا باشد. در این راستا، تنها موضعگیری و بیانیه کفایت نمیکند و باید اقدامات عملیاتی مؤثر و قاطع برای تمکین رژیم صهیونیستی به خواست جامعه جهانی در دستور کار قرار گیرد».
باقری با اشاره به گذشت بیش از ۶ ماه از حملات رژیم صهیونیستی به غزه گفت: «در این مدت بیش از ۳۴ هزار نفر از مردم غزه جان خود را در نتیجه حملات وحشیانه این رژیم از دست دادهاند که دو سوم آنها را زنان و کودکان تشکیل میدهند. بیش از ۷۰ درصد زیرساختهای حیاتی در نوار غزه از جمله بیمارستانها، مراکز آموزشی، مساجد و کلیساها، ساختمانهای مسکونی و شبکههای خدمات رسانی، تخریب یا آسیب جدی دیدهاند و حدود دو میلیون نفر از ساکنان غزه آواره شدهاند. وضعیت انسانی در این منطقه به بحرانیترین شرایط ممکن رسیده است».
وی ادامه داد: «در حال حاضر، ساکنان غزه به ۲ دسته تقسیم میشوند: آنهایی که جان خود را در نتیجه حملات و تجاوزات مستقیم ارتش صهیونیستی از دست داده و میدهند و آنهایی که در نتیجه گرسنگی، ممنوعیت ورود نیازهای حیاتی، پزشکی و در واقع به جهت تنبیه دسته جمعی با هدف نسل کشی، توسط رژیم اسرائیل در حال مرگ تدریجی هستند».
باقری با تاکید بر این نکته که «صلح و امنیت منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا در سایه معضل اساسی و بنیادین اشغالگری، نقض گسترده حقوق بشر، جنایت جنگی و نسلکشی اعمالی از سوی رژیم صهیونیستی به مخاطره افتاده است»، گفت: «جمهوری اسلامی ایران معتقد است صلح، ثبات و امنیت کامل و حقیقی در منطقه تا زمان رفع کامل اشغال و اعمال حق بنیادین تعیین سرنوشت مردم فلسطین محقق نخواهد شد».
معاون وزیر امور خارجه ایران افزود: «از همین رو، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کنشگر مسئول و فعال و حامی صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی، از چند سال قبل ابتکار دموکراتیک خود را ارائه نموده است که بر اساس این طرح ثبت شده در دبیرخانه سازمان ملل، برگزاری همه پرسی ملی در سرزمین فلسطین با مشارکت ساکنان حقیقی و اصلی فلسطین اعم از مسلمان،مسیحی و یهودی جهت تعیین سرنوشت خویش و تعیین نظام سیاسی آینده فلسطین است. متأسفانه آنچه که هم اکنون در نوار غزه از سوی رژیم اشغالگر اسرائیل در حال انجام است، ایجاد شرایط فروپاشی اجتماعی در غزه است».
حضور باقری در نشست معاونان وزرای خارجه بریکسباقری در ادامه اشاره کرد که «اقدامات رژیم صهیونیستی برای غیرقابل سکونت کردن نوار غزه به اشکال مختلف اعم از کشتار غیرنظامیان، عدم تأمین نیازهای اولیه و حیاتی، تخریب خانهها، بیمارستانها و سایر زیرساختها با بمبارانهای گسترده و کور و تبدیل غزه به یک زمین سوخته با هدف اجبار جامعه فلسطینی به کوچ و خروج از سرزمین مادریشان صورت میگیرد».
او، این اقدامات رژیم صهیونیستی را نقض آشکار تمامی قواعد و اسناد بینالمللی و معادل جنایت جنگی و مصداق عملی نسلکشی دانست و گفت: این اقدامات باید هر چه سریعتر از سوی محاکم قضایی بینالمللی، منطقهای و ملی مورد تعقیب کیفری قرار گیرند.
معاون وزیر امور خارجه ایران با اشاره به تلاش غرب برای توجیه جنایات ضدبشری رژیم صهیونیستی ذیل اصل حق دفاع مشروع، این توجیه حامیان رژیم صهیونیستی را از لحاظ حقوقی و بینالمللی کاملا مردود توصیف کرد و گفت: «اصل دفاع مشروع به لحاظ حقوقی مشمول قدرت اشغالگر نمیشود و اسرائیل به عنوان یک عنصر اشغالگر، وفق همه موازین وقطعنامههای بینالمللی وظایف مشخصی برای محافظت و حمایت از مردم تحت اشغال خویش دارد».
باقری با اشاره به حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ساختمان سفارت ایران در دمشق گفت: «پس از جنایت کمسابقه و متخلفانه رژیم اسرائیل علیه سفارت کشورمان در سوریه، حق دفاع مشروع برای جمهوری اسلامی ایران نیز محفوظ بوده و بر این اساس، رژیم اشغالگر پاسخ جنایت خود در دمشق را در اراضی اشغالی فلسطین دریافت کرد».
انتهای پیام